Bu yazımda anlattıklarımı tam olarak değerlendirebilmek için önce yine bu blogda yayımlanan Türkiye’de Gelir Dağılımı başlıklı yazımı okumanızı öneririm (http://www.mahfiegilmez.com/2012/03/turkiyede-gelir-daglm.html).
Gelir dağılımı eşitliğini ölçmek için kullanılan araçlardan en çok kullanılanı Gini katsayısıdır. Eğer gelir dağılımı tam anlamıyla eşitse, yani bütün değerler mutlak eşitlik çizgisi üzerindeyse o zaman Gini katsayısı sıfır çıkacak demektir. Sıfır ile bir arasında değişen katsayı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımı eşitliğinin, bire yaklaştıkça gelir dağılımı eşitsizliğinin arttığını söyler bize.
Türkiye’de gelir dağılımı ve çeşitli grupların gelirden aldıkları paylar aşağıdaki tabloda yer alıyor (Veriler TÜİK.)
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
|
|
Gini Katsayısı
|
0,43
|
0,41
|
0,41
|
0,42
|
0,40
|
|
Gelir Dağılımı (Gelir Grupları)
|
|||||
|
Toplam
|
100,0
|
100,0
|
100,0
|
100,0
|
100,0
|
|
Maaş, ücret
|
40,8
|
39,7
|
41,9
|
42,9
|
43,7
|
|
Yevmiye
|
3,7
|
4,0
|
4,1
|
3,5
|
3,6
|
|
Müteşebbis (kâr)
|
24,2
|
23,2
|
22,4
|
20,4
|
20,2
|
|
   Tarım
|
7,1
|
6,4
|
6,2
|
5,4
|
6,3
|
|
   Tarım dışı
|
17,1
|
16,8
|
16,1
|
15,0
|
13,8
|
|
Gayrimenkul (rant)
|
3,1
|
4,1
|
4,4
|
5,0
|
4,2
|
|
Menkul deÄŸer
|
6,1
|
7,0
|
4,2
|
5,3
|
4,5
|
|
Sosyal Transferler
|
17,8
|
18,2
|
19,1
|
19,6
|
20,5
|
|
    Emekli dul yetim aylıkları
|
16,9
|
17,0
|
18,1
|
18,3
|
18,6
|
|
    Diğer sosyal transferler
|
0,9
|
1,1
|
1,1
|
1,3
|
1,8
|
|
Hanelerarası transfer
|
2,9
|
2,6
|
3,1
|
3,1
|
3,1
|
|
DiÄŸer gelir
|
1,5
|
1,1
|
0,9
|
0,2
|
0,2
|
Önce Türkiye’de Gini katsayısına dayalı olarak hesaplanan gelir dağılımı eşitliğini ele alalım. TÜİK’in yaptığı hesaplama sistemi değişiklikleri nedeniyle geçmişle karşılaştırma yapma şansının pek kalmamış olduğunu ifade etmesine karşın 2005 yılında Gini katsayısının 0,38 olduğunu vurgulamakta yarar var. 2001 krizi öncesinde Gini katsayısı 0,40’ın üzerindeydi. Kriz sonrasında gelir dağılımı eşitsizliği azalmaya başladı. Her krizde böyle olur. Çünkü krizler yüksek gelirlilerin gelirlerini daha fazla törpüler.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.