Niye bir tek ben Avrupalılar’ın akılcı davranacağını düşünüyorum? Hafta sonunu yine çok sevdiğim korku romanlarını okumakla geçiriyorum: Yatırım bankaları araştırmaları: Deutsche ve Citi hem uzunluk hem de sex, entrika ve skandal dozu açısından tavsiyeye şayan. Her ikisinde de ortak bir kanaat var: AB’nin karar alma mekanizmaları 18 Haziran’a kalan kısa zamanda Grexit’in PIIGS’e bulaşmasına karşı etkin tedbir alacak durumda değil. Dua edin, ve kemerlerinizi bağlayın. Ben öyle düşünmesem de, Temmuz sonlarına kadar sürecek bir Grexit-PIIGS fırtınasının Türkiye ekonomisi, bütçe ve dolayısı ile DİBS ve İMKB’ye vereceği zararı hesaplamaya çalıştım.
Tahimlerimi twitterde TT yapıp alay etmeleri için herkesle paylaşmadan önce şu noktayı hatırlayın: Benim senaryom bu değil. Ben piyasalarda kısa sürede toparlanma bekliyorum. Temmuz başında Grexit’in fiyatlardan tamamen çıkacağı görüşündeyim. O senaryoda İMKB’de ilk hedef 65 bin, DİBS’de ise getiri %8’lere kadar inebilir.
Grexit fırtınası küresel ekonomiye 3 kanaldan yayılır. En önemlisi, güven yani psikolojik kanal. Grexit’in ardından İspanya’nın da iflasa sürüklenmesi ve ordan bankalara bulaşacak bir kayıp dalgası hem işdünyası hem de tüketicileri bir süre harcamaktan alıkoyabilir. Sermaye piyasalarında sert düşüşler yaşanır. Bu kanaldan gelecek zarara en iyimser ihtimalle küresel GSYIH’nin %0.5’i civarında olur diyorum.
İkincisi, AB ekonomisinde daralmanın derinleşmesinden kaynaklanan ticaret şoku. Buna da bir %0.3 yazıyorum. Üçüncüsü ve en tehlikelisi ise bankaların birbirleri ile alışverişi kesip, bir süre kredilerde frene basmaları. Bu etkinin boyutunu hesaplamak nerdeyse imkansız, Likidite Tuzağı’na girersek ikinci Lehman’a gideriz. Hadi, makul davranalım. İyi yönetilemeyen Grexit’in dünya ekonomisinde büyümeden %1 çalacağını, Türkiye gibi yatırım yaplır notunda olmayan ülkelerin borçlanma maliyetlerinin de net 50 baz puan yükseleceğini varsayalım.
Şoklar Türkiye’ye önce sıcak para kaçışı ve Türk şirketlerinin yurtıdışında kredi bulmakta zorluk çekmesi ile (ya da pahalı krediyi kullanmaktan vazgeçmesi) bulaşıyor. Ardından, ihracat da bir miktar geriliyor. AB’deki fırtınanın tüketici ve işdünyası güvenini sarsararak artçıl şoklara neden olması da mümkün. Eğer Grexit ve artçıları Temmuz sonlarına kadar sürecekse, TCMB bu sürenin önemli bölümünü TL’yi savunmak için istisnai günlerde geçirecek.
İstisnai günler rejiminin ekonomiye hasar verdiğini geçen hafta açıklanan KKO ve RSGE’i verilerinden gördük. 2 ay daha sürecek yüksek faiz ortamı, dış krediye erişimin zorlaşması ve olası artçı güven şokları 2Ç’de büyümeyi sıfırlar. 3Ç’de ise %0.5’e kadar yavaşlatır. 4Ç’de aniden hızlanıp %1 büyüsek bile, yıllık büyüme %1.5 civarında gerçekleşir.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.