Ben bu satırları yazarken, AB liderleri Brüksel’de toplanmış Büyüme Paktı’nı konuşuyordu. Eminim Grexit de konuşuluyordur. Ama Merkel’in huyunu bildiğim için, bu toplantıdan hiç bir sonuç çıkmayacağını büyük bir güvenle şimdiden ilan ediyorum. Görünen odur ki, AB liderleri önce Yunan seçimlerini bekleyecek, sonra ne halt edeceklerse edecekler. Sonuçta hala alacakları kararın Yunanistan’ı Euro’da tutmak ya da Grexit’in PIIGS’e bulaşmasını engellemek olacağını düşünüyorum. Ama biraz geç oluyor, beyler ve bayanlar. Çünkü Grexit şimdiden metastas olmaya başladı. Avrupa, 2. Dünya Savaşın’dan bu yana dünyanın başına en büyük belayı açmak üzere.
Dün yayınlanan OECD raporunu gördünüz. Euro-bölgesinde bu sene %0.2 daralma yaşanacak. Seneye büyüme %1.3’den %0.9’a revize edildi. Bugün Dünya Bankası da Asya’da 2012 büyümesinin %0.2 kadar yavaşlayacağını öngördü. Japonya’da dış ticaretten okunan manzara deprem sonrası haracamalarla hızlanan milli gelirin yeniden tökezlemeye başladığını düşündürüyor. İngiltere’de perakende satışlar son 2 yılın en düşük düzeyine geriledi. İrtifa kaybediyoruz!
Halen dünyada büyümeyi hızlandıracak iki kaynak var. Çin ve ABD. Çin’in tuzu kuru. %7.5 büyüme hedefinde samimi görünüyorlar. Eğer Nisan-Mayıs PMI ve diğer göstergeler de yavaşlamanın bu asgari sınırın altına düştüğünü teyid ederse, müdahale edecekler. Ama, geçmiş dönemlere nazaran bir fark var. Artık Beijing büyüme %10’lara tırmanıncaya kadar basmayacak gaza. Her genişletici adımda enflasyon, konut balonu ve işçilik ücretleri göz önüne alınacak. Eğer Grexit yüzünden ikinci büyüme şoku yaşarsak, Çin’den gelecek destek geçmiş dönemlere nazaran bayağı mütevazi kalacak.
ABD’den gelen son iki konut verisi son derece olumlu. Eğer tahmin ettiğim gibi konut pazarı dip yaptıysa, istihdamda artışlar sınırlı olsa da, ABD’de büyüme temposu bu sene %2.5’un altına düşmez. ABD için kötü haber Congressional Budget Offfice’den geldi. Aslında hepimizin korktuğu bir gerçeği tekrarladı bu bağımsız kamu kuruluşu: Gelecek sene vergi indirimleri yenilenmez ve otomatik bütçe tasarrufları devrede kalırsa, resesyon baş gösterecek.
Son anketlere göre Obama 4 puan farkla Mitt Romney’nin önünde. Ama, Obama’ya oy vermeyecekler arasında birinci neden, ekonomi yönetimine güvenmemeleri. Amerikalı’lar ekonominin düze çıktığına inanmıyorlar. Daha önce de yazmıştım: Cumhuriyetçiler’in Kasım seçimlerinde tek şansı ekonominin bir kez daha tökezlemesi. Bu yüzden yaz boyunca ABD yavaşlarsa, mali destek yok, Fed tek çare. Eeğr ABD seçimlerinden yine bölünmüş bir yönetim çıkarsa (Yani Obama başkan ve Cumhuriyetçi bir Kongre, veya tam tersi), ABD de gelecek sene daralabilir.
Özetleyelim, halen dünyada %3.2-3.5 civarında bir büyüme temposu tahmin ediyorum. Bu dengeyi olumsuz yönde bozacak bir numaralı gelişme, AB’nîn tahminlerin de ötesinde bir daralma, mesela %0.5-1.0 sergilemesi. İkinci tehlike, Grexit’in çözümünün bir ay daha uzaması. Bu durumda, psikolojik şoklar ve AB bankalarının kredi vermekte isteksizliği üst üste gelerek, öncelikle Orta ve Doğu Avrupa’da ama daha az ölçüde de olsa küresel boyutta bir %0.2-0.4 daha kırabilir büyümeyi. Bir kez %2.5 düzeyine inersek, toparlanmak çok daha güç olacak.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.