Para, küresel finans piyasalarının vazgeçilemeyen afyonu haline geldi. Reel ekonomide olağanüstü bir etkisi olmasa da, parasal genişleme başta hisse senedi ve emtiada olmak üzere varlık fiyatlarını şişiriyor, faizleri düşük tutuyor. Piyasalar da bunu istiyor.
Fiyatlarda şişme tamamen yararsız değil. Mali servetlerin artmasıyla tüketim harcamaları artabiliyor. Ekonomik birimler bir anlamda kredi almaya teşvik ediliyor. Harcama artışına bu yolla da destek veriliyor.
Amerika Merkez Bankası’nın (FED) portföyünde kısa vadeli bonoları satıp uzun vadeli bonolar alarak uygulamaya koyduÄŸu kanırtma operasyonu (operation twist) da uzun vadeli faizlerin düşürülmesi yoluyla harcamaların artırılmasını hedefliyordu. Bu giriÅŸimin ne derece faydalı olduÄŸunu ÅŸimdiden kestirmek zor, ama zararı olmadığı açık.
FAÄ°ZLER NEDEN YÃœKSELÄ°YOR?
Amerika’da 10 yıl vadeli Hazine bonolarının faizi geçen haftaya kadar yıllık yüzde 1.7 civarındaydı. Ä°ki ve beÅŸ yıllık bonoların faizi yüzde 1’in altındaydı. Geçen haftadan beri bu resim deÄŸiÅŸti. Benzer bir olgu Avrupa’da da yaÅŸanıyor. Kriz dönemlerinde “sakin liman” olarak kabul edilen Amerikan ve Alman bono faizleri bir haftadır sert bir biçimde yükseliyor. YükseliÅŸler belki yüzde yarım civarında, ama çok derin olan bu piyasalar için söz konusu oynamalar olaÄŸan deÄŸil.
Faizler neden yükseliyor?
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.