Türkiye ekonomisinin kredi notu S&P kredi derecelendirme kuruluşunun skalasına göre BB. Notumuz düşük. Makro ekonomik alanda önemli iyileşmeler gerçekleştiği halde, notumuz artmıyor. Bu konuda daha iyi bir fikir elde edebilmek için kendimizi başkalarıyla karşılaştırmakta yarar var.
Tabloda, Türkiye ile beraber Türkiye ekonomisinin rakibi olarak tanımlayabileceÄŸimiz Endonezya, Brezilya, Tayland, Güney Afrika ve Güney Kore’nin bazı makro ekonomik büyüklükleri veriliyor. Bu ülkelerin hepsi, Tayland hariç, G-20 üyesi. Endonezya milli gelir açısından yaklaşık Türkiye ekonomisi büyüklüğünde. Brezilya bizim üç katımız kadar. Tayland ve Güney Afrika bizim yarımız kadar. Güney Kore Türkiye ekonomisinin yaklaşık bir buçuk katı büyüklüğünde.
KIRILGANLIK AZALMALI
Bu ülkeler içinde en düşük kredi notuna sahip ülke Türkiye. En hızlı büyüyen ülkeler arasındayız. Bizi diğerlerinden ayrıştıran en önemli özellik cari işlemler açığının büyüklüğü. Endonezya, Tayland ve Güney Kore cari işlemler fazlası veriyor. Gelecek yıl küresel talebin düşmesiyle bu ülkelerin cari işlemler fazlasının düşmesi bekleniyor. Ama, ekonomik büyümeleri, yurtdışından gelen kaynaklara endeksli değil, yurtdışı talebe endeksli. Türkiye ekonomisinin büyümesinin bu yıl sert bir biçimde yavaşlayacağı beklentisi de ekonominin kırılgan olduğu görüşünden kaynaklanıyor.
Bütün bu ülkelerde bütçe disiplini var. Güney Afrika dışında, herkesin kamu borçlanması milli gelirlerinin yüzde 3’ünün altında. Kamu borçluluÄŸunun milli gelire oranı, Brezilya hariç, tüm bu ülkelerde yüzde 40 civarında ya da daha da altında. En yüksek enflasyona sahip ülkelerden biriyiz. Brezilya ile bazı benzerliklerimiz var. Onlar da son dönemde faizi düşük tutmaya, paralarının deÄŸer kazanmamasına çalışırken, ekonomik büyümeyi azamiye çıkarma peÅŸindeler. Ama, Brezilya’nın cari iÅŸlemler açığı gibi bir sorunu yok. Finansman sorunu hiç yok. 2011 yılında Brezilya’da cari iÅŸlemler açığı 60 milyar dolar düzeyinde olurken, yalnızca doÄŸrudan yabancı sabit sermaye giriÅŸleri 60 milyar doları aÅŸtı.
Geçenlerde bir baÅŸka kredi derecelendirme kuruluÅŸu Endonezya’nın kredi notunu artırdı. Büyük bir olasılıkla S&P de Endonezya’nın kredi notunu yakında BBB- düzeyine çıkaracak. Neden? Ekonomik büyümeleri göreli olarak yüksek ve istikrarlı. Enflasyon göreli olarak düşük. Kamu açıkları makul düzeyde ve çok düşük kamu borçluluÄŸu var. Cari iÅŸlemler dengesi fazla veriyor. Küresel talebin düşeceÄŸi varsayımı altında dahi, cari iÅŸlemeler dengesinde beklenen açık çok düşük. Bütün bu veriler Endonezya ekonomisinin kırılganlığının azalmakta olduÄŸuna iÅŸaret ediyor.
DÜŞÜK NOTUN NEDENLERİ
Özetlersek, notumuzun göreli düşüklüğüne yönelik şu sonuçlara varabiliriz:
1. Yüksek ekonomik büyüme olumlu, ama büyümenin dış finansmana endeksli olması yüksek büyüme kapasitesinin daha yüksek kredi notuna yansıması ciddi bir oranda ıskonto ediliyor.
2. Enflasyonumuz yüksek. Diğer ekonomik hedeflere varabilmek için enflasyon hedefinden feragat edebiliyoruz.
3. Cari işlemler açığımız hem yüksek hem de finansmanı ağırlıklı olarak dış borçlanmaya dayalı. Dolayısıyla, Türkiye ekonomisi kırılgan bir görünüm veriyor.
4. Türkiye’de kamu açığı ve kamu borçluluÄŸu düşük. Ama, herkesinki düşük. Dolayısıyla, kamu finansmanı deÄŸiÅŸkenleri kredi notu deÄŸerlendirmesinde Türkiye’ye ek bir avantaj saÄŸlamıyor.