Dolar geçen hafta içinde en yüksek 3.4080 seviyesini gördükten sonra 3.35 seviyelerine kadar geriledi. Şu an 3.3811 seviyelerinden işlem görüyor. Bu aşamada çok kısa vadeli analizler vermek yerine, dolara biraz daha uzaktan bakalım.
Aşağıdaki grafik dolardaki hareketleri haftalık bazda gösteriyor.
Son dört haftada dolar 3 TL seviyesini aÅŸarak yüzde 10’dan fazla deÄŸer kazandı.  ABD’de FED’in faiz artırması beklenirken ve diÄŸer paralar da dolara karşı deÄŸer kaybederken bu durum normaldir. Çünkü özel sektörün önemli dış borcu var ve Türkiye’nin önümüzdeki bir yıl içinde 167 milyar dolar dış borç ödemesi gerekirken, 35 milyar dolar cari açığın olacağı da düşünülürse toplan 195-200 milyar dolara ihtiyaç var. ABD’de faizlerin artması borçlanma maliyetini artırıyor. Dışarıdan alınan kredilerin yeniden çevrilmesi mümkün olsa bile daha yüksek maliyetler söz konusu olacaktır. TL’nin deÄŸer kaybetmesi normal olsa da, NEDEN parası en çok deÄŸer kaybeden ilk 3-4 ülke arasında olduÄŸunu analiz etmek gerekir.  Türk Telekomun 290 milyon dolar borcunu ödeyemeyeceÄŸini açıklaması sonrasında, dolardaki artış hızlandı. Uluslararası yatırımcılar, Asya krizini unutmadılar. Tayvan’da bir bankanın 400 milyon dolar  sendikasyon kredisini ödeyememesi sonrasında yavaÅŸ yavaÅŸ baÅŸlayan hareketler sonradan ivme kazanmış ve Asya’da krize neden olmuÅŸtu. Ä°ÅŸte bu yüzden yabancı yatırımcılar bu tür bir riski almak istemiyorlar.
Türkiye’deki bankalarda bulunan döviz tevdiat hesaplarında 15 Temmuz’dan bu yana düşüş var. Yani halkımız almıyor satıyor, ama yabancılar TL’yi shortluyorlar ve bu da sürekli olarak TL üzerinde baskı yaratıyor. Yabancılar, nerede para kazanacaklarını düşünürlerse oraya üşüşürler. Åžu anda da Türkiye’nin yüksek dış borcu ve FED’in Aralık ayında faiz artıracağı senaryosu üzerine oynuyorlar. Doların yukarı gitmesi için yabancının dolar alıp ülke dışına çıkarmasına gerek yok. Yani para çıkışı olmadan da yukarıdaki sert artış ortaya çıkabilir. Nitekim Asya krizi sırasında Malezya BaÅŸbakanı Mahattir Muhammed bu olayı çözünce çok  radikal ve beklenmedik ciddi önlemleri almış, yaklaşık 9 ay sonra da krizi tersine çevirmiÅŸti.
Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun (EKK) toplantısından Cuma günü açıklanan mesajın piyasalardaki bu hareketleri terse çevirmesi çok çok zor. Çünkü mesajlar çok cılız kaldı. Kısa vadede dolar üzerinde baskıları görmeye devam edeceÄŸiz. Åžu an zaten reel sektörde yatırımlar yük denecek kadar az. Doların bu kadar volatil olduÄŸu bir ortamda yatırım beklemek çok iyimserlik olur. Son 2 yıldır özel sektör yatırımlarının GSYH büyümesine katkısı olmadı. Dolardaki volatilite mi, yoksa faiz mi yatırımları engelliyor? sorusunu sorarsak, Türkiye için doların yarattığı belirsizliÄŸin negatif etkisinin çok büyük olduÄŸunu görmek için ekonomist olmaya bire gerek yok.
Bu ÅŸartlar altında dolar/TL kuru üzerinde baskı 14 Aralık’taki FED toplantısına kadar devam edebilir. Zaten ÅŸu an dolar endeksi de (DXY) yükseliÅŸine devam ediyor ve 101.20 seviyesine geldi. Åžu an için Merkez Bankası’nın dolar satarak müdahale etmesi anlamsız olur. Önemli olan nokta tek elden mesajlar verilmesi ve her kafadan bir ses çıkmamasıdır. “Doların artışı o kadar da önemli deÄŸil” mesajları, hanehalkında ve iÅŸ dünyasında güven yaratmıyor. Tam tersine güven erozyonuna neden oluyor. Çünkü ekonomik karar birimleri, ekonomi yönetiminin buna önem vermediÄŸini ve böyle giderse doların daha da yukarılara gideceÄŸini düşünüyor veya belirsizliÄŸi bitirecek adımlar atılmasını beklemiyor.
Sonuç olarak, Merkez Bankası veya EKK’dan tam bir yol haritası ve piyasalardaki beklentileri deÄŸiÅŸtirecek adımlar gelene kadar dolarda volatilitie yüksek kalmaya devam edecektir.
Herkese bol kazançlı bir hafta olmasını dilerim…
Hocam yorumlarınız her zaman bize öncülük etmektedir geçmişte olduğu gibi .Sizi uzun zamandır takip etmekteyim sizin bizim gibi küçük yatırımcıları bilgilendirmeniz (hiçbir ücret almadan) bu yapmanız TAKDİRİ ŞAHANDIR. Yayınlamış olduğunuz eğitici bültene son vermenize şahsen üzüldüm ,sebep olanlarada kahrı bela diyorum şimdi onlara sormak istiyorum hiçbir ücret almadan hafta sonunu diğer kişiler (küçük yatırımcı )emek harcayan kişiye çamur atmak ancak İNSAN lıktan nasibini almayan kişiya mahsustur bunlar çalıştıkları aracı kurumların öneri ve tavsiyelerini baştan kabul ediyor ve hiçbir ithamda bulunamıyorlar kendileri küçük bir zamanını ayırıp böyle bilgilendirmeler yapabilirlermi ? sanmıyorum .Herşeye rağmen kararınıza saygı duyar ilerdeki zamanda biz küçük yatırımcılar için yinede bilgilendirmelerinizi ve önerilerinizi dört gözle bekliyorum. Bizim size hakkımız helal olsun çünkü emek ve bilgi veren sizsiniz siz hakkınızı helal edin .EMEĞİNİZE YÜREĞİNİZE VE KALEMİNİZE SAĞLIK .Tekrar yapanları şiddetle kınıyorum.